Kıdem tazminatı için atılacak adımları değerlendiren uzmanlar Bireysel Emeklilik Sistemi’ne benzer bir yapının devreye alınabileceğini kaydediyor. Sadece yüzde 15’lik bir işçi kesiminin yararlandığı kıdem tazminatının tabana yayılacağını vurguluyor. Ancak düzenlemenin emekli maaşlarını aşağı çekebileceğini de söylüyorlar.
Kıdem tazminatına reform yolda: Bir iyi bir kötü haberi duyurdular: ‘Herkes alabilecek ama emekli maaşları düşebilir…’
Kıdem tazminatı hakkında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan yaptığı açıklamasında ‘reform’ sinyali vermişti. İşverenler, mevcut kıdem tazminatı sisteminde hem işverenin hem de çalışan işçilerin mağdur olduğunu belirterek kıdem tazminatında iyileştirilmeye gidilmesi gerektiğini kaydetti. Ancak işçi temsilcisi TÜRK-İŞ Başkanı ise, “Kıdem tazminatıyla ilgili ülke gündemine getirirseniz genel grev yapacağız. Bir adım geri yapmayız. Allah şahidim, Türkiye'yi durdururuz” dedi.
KIDEM TAZMİNATINI KİMLER ALABİLİR?
Çalışma hayatının en önemli konularından biri olan kıdem tazminatı, çalışanlar için büyük önem taşıyor. Çalışanların hak ettikleri tazminata kavuşabilmeleri için yerine getirmeleri gereken iki temel şart bulunuyor. Kıdem tazminatı alabilmek için aynı işyerinde 1 yıl ya da daha uzun süre çalışmış olmak gerekiyor. Ayrıca çalışanın iş akdinin işveren tarafından sonlandırılmış olması gerekiyor. Tazminat hakkı ile ilgili işverenlerin değişiklik talebi bulunuyor.
“TAZMİNAT ORANI DÜŞECEK”
Gazete Vatan’da yer alan haberde, kıdem tazminatında yapılacak reformda işçinin haklarının elinden alınmasının söz konusu olmadığını ifade eden Ekonomist Muhammet Bayram, işçilerin kazandığı kıdem tazminatı hakkının sağlam zeminlere oturtulması için önemli bir fırsat olduğunu dile getirdi.
Bayram, mevcut sistemde her 100 çalışandan sadece 15 kişinin bu haktan yararlandığını aktararak, çalışanların tamamının yararlanabileceği şekilde düzenleneceği bilgisini verdi ve, “İşçi hak veya iş feshi söz konusu olursa ya da kendisi işten çıkarsa kıdem tazminatı alamıyor. Yıllarca çalıştığı yerdeki kıdem tazminatını belli sebeplerden dolayı tabiri caizse ‘yakmış’ oluyor. Bundan dolayı da artık tazminatı hak etmiş olmuyor. Çalışanın bir sonraki işe başlamasıyla da birlikte kıdem tazminatına ilişkin ilk baştan sayılmaya başlıyor. Bu mağduriyetlerin giderilmesi adına kıdem tazminat oranlarının bir miktar düşürülerek bunun çalışan adına düzenlenmesi planlanıyor” diye konuştu.
“BİREYSEL EMEKLİLİĞE BENZER BİR SİSTEM”
Bayram, yapılan düzenlemenin bireysel emeklilik sistemine benzer bir fon sistemi üzerinden yapılacağını ifade ederek, işverenini işçi adına bu sisteme fon ayıracağını dile getirdi. Birçok işverenin işçilerine ödeyeceği kıdem tazminatı için bütçe ayırmadığını ifade eden Bayram, bu sayede hem işverenin de kıdem tazminatı için kaynak ayırabilme imkânı doğacağını açıkladı.
Bayram, “Bunu yasal bir zorunluluk olarak brüt maaşın tutarı kadar değil daha düşük bir tutarda tutularak işletmelerin bunu kaynak olarak aktarmasının sağlanması ve bu kaynağın da belli fonlarda değerlendirilmesi sermaye ve öz sermaye birikimi açısından hem de işletmelerin gelecekteki kıdem tazminatı yükü açısından önemli bir hale gelecek” dedi.
ÇALIŞANLARIN SADECE YÜZDE 15’İ YARARLANABİLİYOR
Bayram açıklamalarına şöyle devam etti:
“Birçok sektörde kıdem tazminatını alamayan çalışanların oranı yüzde 80’den fazla. Yapılması planlana değişiklikte -kıdem tazminatı oranlarının düşürülerek- her hal ve şartta kıdem tazminatı alınması sağlanırsa her iki tarafın da avantajına olacak. Belli bir sayıdan fazla oluşan işletmelerde kıdem tazminatı gerçekten bir yük. ‘Yeter ki sen işçilerin kıdem tazminatını öde ben sana bu fabrikayı teslim ediyorum.’ Örnekleri ile karşılaşıyoruz. O yüzden bu düzenlemenin her hâlükârda kıdem tazminatı alınması suretiyle ama tutarın düşürülerek tekrar planlanmasıyla birlikte hem işçi hem de işveren kazanacak. Çalışanlar bu durumda 1 ay çalışsalar dahi kıdem tazminatı alabilme hakkına sahip olacaklar.”
